Woordkeuze


Onze puzzels worden met liefde voor het vak gemaakt. Dat merk je ook aan de actualiteit die in veel raadsels verstopt zit. Dit is voer voor het brein. Nadenken, zwoegen én opzoeken horen erbij.

De volgende woorden komen in aanmerking voor gebruik in onze taalpuzzels:
* woorden die als trefwoord in de Dikke Van Dale, het Algemeen Nederlands Woordenboek, het Groene Boekje of Wikipedia staan
* nieuwe en actuele woorden (uit kranten of de Taalbank)
* namen van plaatsen, bekende medemensen, boeken, films, liedjes, enz.
* uitdrukkingen, gezegden en andere samengestelde woorden (voor- en achternaam, titels, woorden met een koppelteken/afkappingsteken), in gedrukte puzzels aangeduid door getallen tussen haakjes.

Enkele voorbeelden van deze laatste categorie:
Zonder instrumentale begeleiding (1,7) -> A CAPELLA
Geen idee hebben (4,3,7,5) -> VOOR EEN RAADSEL STAAN
Kruiswoordpuzzelmaker van The New York Times (4,5) -> WILL SHORTZ
Housegroep (1,9) -> 2 UNLIMITED (ja, cijfers kunnen ook!)
Onafgebroken (3-4) -> NON-STOP
Pauze tussen twee bedrijven (4’4) -> ENTR’ACTE

Wij houden ons doorgaans aan de puzzelconventie: geen vervoegingen, verbuigingen, meervouden of verkleinwoorden, tenzij die als apart trefwoord in de Dikke Van Dale staan. Dit geldt niet voor cryptogrammen (waarin zowat alles is toegestaan), vertaalpuzzels (die de conventie van de doeltaal volgen) en puzzels op z’n Amerikaans (waarin ook merken, kronkelomschrijvingen, enz. kunnen voorkomen). Onze digitale raadsels op deze website zijn taalneutraal, zodat ze probleemloos door Nederlanders en Vlamingen opgelost kunnen worden (tenzij anders vermeld).

Hoewel de ‘ç’ en de ‘c’ bij ons al jaren niet met elkaar kruisen (omdat het totaal verschillende letters zijn), is onze politiek enkele jaren geleden nog verstrengd. Zo zijn de ‘y‘ en de ‘ij‘ in de onlinepuzzels eindelijk van elkaar losgekoppeld, nu er een technische oplossing gevonden is voor het probleem. Ook kruisen de letters ç/ñ, de veelal Franse accenten â/à/é/è/ê/î/ô, de umlaut ä/ö/ü‘ én de Scandinavische å/ø/ö niet met hun accentloze variant. De ‘ê’ van enquête kruist dus niet met de ‘e’ van vent. Voor tekens die het lezen bevorderen (bv. het trema, klemtoonteken) verandert er niks. De ‘ü’ van reünie kruist dus gewoon met de ‘u’ van schurft. Ook wordt de eszett (ß) gebruikt in Duitse puzzels. Deze logische ingrepen sussen ons geweten dat al knaagde sinds onze eerste puzzel uit het jaar 2000. In de onlinepuzzels staan de speciale letters sinds april 2021 onder het rooster.